عزت نفس پایین چه تاثیری بر زندگی ما می گذارد؟

به سادگی می توان عزت نفس پایین یا عدم اعتماد به نفس به عنوان یک ویژگی شخصیتی، یا آن را با فروتنی اشتباه گرفت. اما عزت نفس پایین می تواند اثرات مخرب بلندمدتی داشته باشد، از اتفاقات در مقیاس کوچکتر – مثلاً صحبت نکردن در کلاس یا جلسات کاری – تا تهدیدات طولانی مدت، مانند مشکلات رابطه، مسائل مربوط به سلامت روان، یا افکار منفی که منجر به رفتار آسیب رسان به خود می شود.

اما زمانی که عزت نفس پایین به یک مشکل طولانی مدت تبدیل می شود، می تواند تأثیر مضری بر سلامت روان و زندگی روزمره ما داشته باشد.

عزت نفس چیست؟

عزت نفس نظری است که شما نسبت به خود دارید. وقتی عزت نفس سالمی دارید، تمایل دارید که در مورد خود مثبت فکر کنید و به طور کلی به زندگی خوش بینانه فکر کنید. افراد با عزت نفس سالم می دانند که ارزشمند هستند و می توانند حداقل برخی از ویژگی های مثبت خود را نام ببرند، مانند “من دوست خوبی هستم”، “من آدم مهربانی هستم”، “من صادق هستم”، یا ” من پدر خوبی هستم.»

وقتی عزت نفس پایینی دارید، تمایل دارید خود، دنیا و آینده خود را منفی تر و انتقادی تر ببینید. ممکن است احساس اضطراب، غمگینی، کم‌انگیزی یا بی انگیزگی کنید. وقتی با چالش‌هایی روبرو می‌شوید، ممکن است شک کنید که آیا می‌توانید از پس آنها برآیید. ممکن است در ذهن خود با خود تند صحبت کنید و به خود جملاتی مانند “تو احمقی”، “تو هرگز از پس این کار بر نمی آیی” یا “من هیچ چیزی را نمی دانم” به خود بگویید.

همه ما گهگاه از خود انتقاد می کنیم، اما اگر اغلب در مورد خود بد فکر می کنید یا خود را منفی قضاوت می کنید، ممکن است عزت نفس پایینی داشته باشید. ممکن است دلیل عزت نفس پایین خود را ندانید، اما اقداماتی وجود دارد که می توانید برای بهبود آن انجام دهید.

بیشتر بخوانبد : 10  راهکار های ایجاد نگرش مثبت

عزت نفس با اعتماد به نفس متفاوت است. اعتماد به توانایی یک فرد در زمینه خاصی از زندگی خود ارتباط دارد. یک فرد می تواند در مورد توانایی های خاص خود بسیار مطمئن باشد، اما همچنان عزت نفس پایینی دارد. دستیابی به اعتماد به نفس در زمینه خاصی از زندگی لزوماً باعث بهبود عزت نفس نمی شود.

عزت نفس در یک طیف وجود دارد. برخی از افراد با عزت نفس پایین متوجه می شوند که این حالت فقط مقابل افراد خاص یا در موقعیت های خاص تأثیر می گذارد. دیگران متوجه می شوند که عزت نفس آنها در هر موقعیت کاری را که انجام می دهند تغییر می کند.

عزت نفس در مقابل تصویر ذهنی

اصطلاحات روان‌شناختی زیادی وجود دارد که جنبه‌ای از خود را توصیف می‌کند که عزت نفس یکی از آنهاست. ممکن است قبلاً اصطلاح “تصویر ذهنی” را شنیده باشید. عزت نفس ممکن است بخشی از تصویر ذهنی باشد، اما آنها اصطلاحات متمایز هستند.

تصویر ذهنی پاسخ به این سوال است که “من کیستم؟” این تصوری است که شما از خود دارید و شامل دانش در مورد سرگرمی ها، مهارت ها، عادات، ضعف ها و ترجیحات شما می شود. کارل راجرز، یکی از رهبران روان‌شناسی انسان‌گرا، معتقد است که عزت نفس یکی از مؤلفه‌های اصلی تصویر ذهنی است.

عزت نفس در کودکان

تجربیات کودک عزت نفس او را شکل می دهد. برای ایجاد عزت نفس مثبت با کودک باید با محبت، احترام و مهربانی رفتار شود. اگر با کودکی بد رفتار شود، بیش از حد مورد آزار و اذیت قرار گیرد، یا احساس کند که نسبت به سایر افراد ارزش کمتری دارد، عزت نفس آن کودک می تواند آسیب های طولانی مدتی را متحمل شود.

کودکان اهمیت زیادی به نحوه درک دیگران از آنها، به ویژه در دوران نوجوانی می دهند.

عزت نفس در بزرگسالان

بزرگسالانی که عزت نفس پایینی دارند نیاز به تایید دائمی مانند موفقیت های کاری یا تعریف و تمجید از دوستان دارند. حتی درصورت انجام این کار ها، افزایش عزتِ نفس آنها معمولا کوتاه مدت است.

چشم انداز عزتِ نفس پایین چیست؟

در حالی که تجربه دوره‌هایی از عزت‌نفس پایین امری طبیعی است، اعتماد به نفس پایین طولانی‌مدت می‌تواند کیفیت زندگی فرد را مختل کند. می تواند منجر به مشکلات بزرگتری مانند افسردگی، مواد مخدر و احساس ناامیدی شود.

اعتماد به نفس ضعیف می تواند منجر به اختلالات روانی در کودکان و بزرگسالان شود. بدتر از آن، می تواند به فکر خودکشی منجر شود.

چگونه عزت نفس پایین تشخیص داده می شود؟

تست های زیادی برای تعیین سطح عزت نفس کودک استفاده می شود. این آزمایش‌ها می‌توانند بینشی در مورد اقدامات کودک ارائه دهند و به یک متخصص در درمان مشکلات کمک کنند.

والدین و مربیان می توانند به شاخص های زیر از عزت نفس پایین در کودکان توجه کنند:

• بی میلی به امتحان چیزهای جدید
• سرزنش دیگران برای شکست
• تقلب کردن
• خشم و ناامیدی
• بی میلی به پذیرش ستایش
• تمایل به جبران بیش از حد

اقدام یا آزمایش مواد مخدردر بزرگسالان، علائم زیر ممکن است نشان دهنده عزت نفس پایین باشد:

• وسواس فکری منفی
• کمبود انگیزه
• عدم پذیرش اعتبار برای موفقیت

چه چیزی باعث کاهش عزت نفس می شود؟

در مرکز این احساس، باورها و نظرات منفی شما در مورد خودتان است. هیچ کس با چنین باورهایی متولد نمی شود – آنها در نتیجه تجربیاتی که شما در طول زندگی خود دارید ایجاد می شوند. اینکه دیگران چگونه با شما رفتار می کنند، مخصوصاً زمانی که در حال بزرگ شدن هستید، می تواند تأثیر زیادی بر روی دید شما از خودتان بگذارد. تجربیاتی که باعث می‌شوند شما بیشتر دچار عزت نفس پایین شوید عبارتند از:

تجربیاتی مانند تنبیه، بدرفتاری یا بی توجهی. تنبیه، بدرفتاری و بی توجهی تجربیات بسیار قدرتمندی هستند. کودکانی که آنها را تجربه می کنند اغلب به این نتیجه اشتباه می رسند که آنها بد هستند و باید سزاوار اتفاقی باشند که برایشان افتاده است.

گرما، محبت، تمجید، عشق یا تشویق ناکافی. شما ممکن است هیچ اتفاقی را که به طور آشکار آسیب زا رخ داده است را به یاد نیاورید، و تعجب کنید که چرا نسبت به خودتان چنین احساسی دارید. ایجاد عزت نفس پایین بدون تجربیات منفی خاص، اما به سادگی از طریق کمبود تجربیات مثبت کافی امکان پذیر است. بدون تقویت کافی مبنی بر اینکه خوب، خاص یا دوست داشتنی هستند، کودکان می توانند این تصور را ایجاد کنند که به اندازه کافی خوب نیستند.

بیشتر بخوانبد : چرا احساس شکست ‌خوردن می کنیم؟

ناتوانی در برآورده کردن انتظارات دیگران. ممکن است احساس کنید که به اندازه کافی خوب نیستید زیرا انتظارات دیگران را برآورده نکرده اید. اینها ممکن است استانداردهای والدین شما یا برخی از شخصیت های معتبر دیگر باشد. برای بسیاری از افرادی که عزت نفس پایینی دارند، به نظر نمی رسد که این استانداردها در وهله اول عادلانه یا متعادل بوده باشند.

ناتوانی در هماهنگی با گروه همسالان تعلق به یک “گروه” یا “قبیله” مهم است – یکی از نیازهای بقای ما است. متفاوت بودن یا “غریب بودن”، به خصوص در دوران نوجوانی که هویت خود را شکل می دهید، می تواند تأثیر زیادی بر احساس شما از خود داشته باشد.

نشانه های عزت نفس پایین

در صحبت کردن و اولویت بندی نیازها، خواسته ها و احساسات خود مشکل دارید

این ممکن است به ویژه در زمینه خواسته یا نیاز دیگران، مانند قرار دادن مرتب اولویت های دیگران بر اولویت های خود، برجسته باشد. شاید خودتان را متقاعد کرده باشید که آنچه واقعاً می خواهید در لحظه، در مواجهه با نیازهای دیگران اهمیتی ندارد، یا می خواهید از چالش با دیگران اجتناب کنید. قابل درک است که چرا صحبت نمی کنید! در حالی که مراقبت از دیگران یک نقطه قوت شخصیتی است، اما زمانی که به قیمت یک احساس سالم از نیازها، خواسته‌ها یا احساسات شما تمام شود، این ویژگی‌های خوب به یک مانع تبدیل می‌شوند. شما ممکن است این را در روابط عاشقانه خود و همچنین روابط خود با دوستان و خانواده متوجه شوید.

گفتن «متاسفم» و یا احساس گناه برای کارهای روزمره

آیا کلمه “متاسفم” در بالای دایره لغات شما قرار دارد؟ آیا برای چیزهایی مانند اشغال فضا یا عذرخواهی برای چیزهایی که کنترل یا مسئولیتی روی آنها ندارید احساس گناه می کنید؟ این می‌تواند نشانه‌ای باشد که مدام احساس می‌کنید دارید کار اشتباهی انجام می‌دهید – به احتمال زیاد چیزی برای عذرخواهی ندارید، اما این به عادت بدبینی و تفکر منفی تبدیل شده است!

احساس نکردن لیاقت یا توانایی داشتن «بیشتر»

خواستن «بیشتر» به معنای لایق بودن روابط مثبت، شغلی با درآمد بالاتر، یا حسن نیت مشترک دیگران باشد، وقتی احساس می‌کنید لایق بهتری هستید، به دنبال آن نمی روید. این شک به خود می تواند منجر به روابط ناموفق (یا حتی سمی)، مشاغل نامطلوب یا کم درآمد و در کل استانداردهای پایین تر شود.

دشواری در تصمیم گیری برای خود

وقتی اعتماد به نفس ندارید یا احساس بی کفایتی می کنید، می تواند به صورت احساس سرگردانی بین انتخاب ها یا مشکل در تصمیم گیری برای خود نشان داده شود. خیلی ساده تر است که به دیگران اجازه دهید تصمیم بگیرند، اما آیا آنها همیشه می دانند که شما چه می خواهید یا نیاز دارید؟ وقتی تصمیم می گیرید، آیا در کنار آنها بایستید؟ آیا نگران انتظارات دیگران هستید؟ اینها نشانه هایی از عزت نفس پایین هستند، باور نداشتن به اینکه می توانید تصمیمات خوبی بگیرید.

فقدان مرز

فقدان مرزها ممکن است باعث شود شما احساس آسیب پذیری، آسیب دیدگی یا حتی عصبانیت کنید، خواه این هدف عزیزان شما باشد یا خیر. احساس عزت نفس پایین معمولاً به عنوان ناامنی نشان داده می شود که صحبت کردن در مورد نیازهای شما باعث می شود مردم به شما نگاه تحقیر آمیزی کنند، که الگوهای افکار منفی را تقویت می کند و برای داشتن روابط سالم نتیجه معکوس دارد.

انجام کارها یا خرید بیش از حد هدایا برای دیگران

همه عاشق دریافت هدایا هستند – نکته این است. با دادن هدایای متفکرانه به مردم، برای تقویت شهرت خود به لذت هدایا تکیه می کنید، احتمالاً بازخورد مثبتی دریافت می کنید که احساس خوبی به شما می دهد. حتی برای کسانی که قدر آن را نمی دانند، برای آنها هدایایی می خرید تا احساس نیاز، نیاز، شناخته شدن و افزایش احساس ارزشمندی خود را داشته باشند.

ادراک منفی از خود

ادراک منفی از خود به این معناست که فکر نمی کنید مردم شما را آنطور که هستید دوست دارند یا قبول ندارند. این نشانه بسیار رایج عزت نفس پایین است و اغلب از خودارزیابی ضعیف یا انتقاد از خود ناشی می شود که بر عدم پذیرش تأکید دارد و می تواند منجر به الگوهای فکری منفی و احساسات منفی شود.

بیشتر بخوانبد : اعتماد به نفس کاذب و راهکارهای مقابله با آن

گفت و گوی درونی انتقادی و توهین آمیز

یکی از مضرترین نشانه های عزتِ نفس پایین، گفتگوهای درونی انتقادی و توهین آمیز است. چه خودتان را به خاطر اشتباه کردن سرزنش کنید یا خودتان را با نام و نشان صدا بزنید، این خودگویی منفی است که بر خلق و خوی و مشکلات سلامت روان شما تأثیر می گذارد.

اعتماد به نفس پایین چه تاثیری بر سلامتی شما دارد؟

داشتن احساسات بد نسبت به خودتان می تواند منجر به افزایش اضطراب و افسردگی شود. این می تواند باعث انزوا و کیفیت پایین زندگی شود. همچنین ممکن است خطر رفتارهای خودآزاری مانند بریدن، سوء استفاده از مواد و خودکشی را افزایش دهد.

مطالعه ای در سال 2019 بر روی دانش آموزان متوسطه در ویتنام نشان داد که بین عزتِ نفس پایین و اضطراب، افسردگی و افکار خودکشی ارتباط وجود دارد. استرس تحصیلی و سوء استفاده عاطفی توسط والدین یا سایر بزرگسالان عوامل خطر برای این احساسات بودند.

عزت نفس پایین چه اثراتی دارد؟

اگر عزت نفس پایینی دارید، ممکن است در روابط و مشکلات در محل کار یا مدرسه مشکل داشته باشید. ممکن است از انتقاد یا عدم تایید بسیار ناراحت شوید و از فعالیت ها و افراد کنار بکشید. شما ممکن است از انجام هر کاری که ممکن است مورد قضاوت یا سنجش دیگران قرار بگیرید اجتناب کنید.

برخی از افراد با عزت نفس پایین دیگر مراقب ظاهر خود نیستند. دیگران ممکن است با همیشه آراسته بودن بیش از حد جبران کنند.

همچنین ممکن است با تصویر بدن خود مشکل داشته باشید، مواد مخدر مصرف کنید و زمانی که مورد آزار و اذیت قرار می گیرید از خود دفاع نکنید.

نوجوانان با عزت نفس پایین ممکن است برای احساس بهتر یا تناسب اندام از آل یا مواد مخدر استفاده کنند، ممکن است تصویر بدنی ضعیفی داشته باشند.

آیا عزت نفس پایین همان عدم اعتماد به نفس است؟

عزتِ نفس و اعتماد به نفس به هم مرتبط هستند، اما دقیقاً یکسان نیستند. برای اینکه به خودتان اعتماد داشته باشید، باید حداقل سطحی از عزت نفس داشته باشید.

اگر عزت نفس بالایی دارید، برای خود ارزش قائل هستید، حتی اگر اشتباه کنید یا نتوانید کار خاصی انجام دهید.

اعتماد به نفس به شرایط موجود بستگی دارد. برای مثال، ممکن است اعتماد به نفس زیادی در توانایی خود برای گفتگو در جمع داشته باشید، اما به توانایی خود در ساختن خانه اعتماد ندارید.

یک فرد با اعتماد به نفس کسی است که مایل است چیزهای جدید را امتحان کند. فردی که عزت نفس بالایی دارد می‌داند که هنوز ارزش دارد، حتی اگر هنگام امتحان کردن چیزهای جدید شکست بخورد.